به گزارش پایگاه خبری جهادپرس، فلسفه به وجود آمدن مناطق آزاد از ابتدا در ایران،ایجاد منطقه ای بدون محدودیت های قانونی بوده است تابتواند به راحتی با جذب سرمایه های داخلی و خارجی،تجارت کشور را رونق داده و به توسعه صادرات کمک کند؛ چنانچه که در اقتصاد مقاومتی از آن به اقتصاد برون گرا یاد شده است.

 اما بعد از گذشت چند دهه،کارنامه مناطق آزاد نشان داد که نه تنها آنها نتوانستند عاملی برای رشد صادرات کشور به حساب آیند بلکه موجب افزایش بی رویه واردات و حتی قاچاق کالا به کشور شدند و به قول برخی کارشناسان،مناطق آزاد دروازه ای قانونی برای ورود کالاهای عمدتا بی کیفیت خارجی بوده که با رونق این نوع فعالیت ها، شاهد کاهش توان تولید داخلی و بیماری فراگیر در این صنعت بوده ایم.
 در این میان برخی از کارشناسان معتقدند که نظارت و تحقیق و تفحص نمایندگان مجلس شورای اسلامی می تواند در بهبود روند فعالیت مناطق آزاد تاثیر بسزایی داشته باشد.
 
مناطق آزاد همچون نامش،آزاد است
 ولی ملکی رئیس کارگروه صنعت کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی اظهار کرد:مناطق آزاد همانند نامش، از قوانین اقتصادی حاکم بر کل کشور آزاد است اما این آزادی به معنای تخلف و یا عدم شفافیت در عملکرد نیست و  این منطقه موظف به اجرای کامل قوانین مصوب شده است.
 عضو کمیسیون صنایع و معادن در پاسخ به این پرسش که آیا مناطق آزاد مامنی برای واردات غیرقانونی به کشور است، گفت:قاچاق پدیده شومی است که دامن صنایع کشور را دربرگرفته که منشا اصلی آن، سودجویی افرادی است که  اقدام به واردات غیرقانونی می کنند.
 
واگذاری مناطق آزاد به وزارت اقتصاد هم چاره ساز نشد

ناصر موسوی لارگانی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی درباره انتقال سازمان مناطق آزاد تحت نظارت وزارت اقتصاد، اظهار کرد: در یک سال گذشته که سازمان مناطق آزاد،تحت پوشش وزارت اقتصادقرار گرفته،هیچ اتفاق مثبتی در بهبود عملکرد این سازمان رخ نداده است.

وی در ادامه افزود:دلیل اصلی انتقال سازمان مناطق آزاد به وزارت اقتصاد آن بوده که نماینده ها بتوانند عملکرد این سازمان را از طریق وزیر اقتصاد مورد پرسش و پاسخ قرار دهند.

موسوی لارگانی با اشاره به این موضوع که دبیرخانه شورای مناطق آزاد در ابتدا حاضر به انتقال به وزارت اقتصاد نبوده،تصریح کرد:دلیل اینکه مناطق آزاد با مشکلاتی دست و پنجه نرم می کند آن است که  این منطقه از فلسفه تاسیس خود که توسعه صادرات غیرنفتی بوده، فاصله گرفته است.

نماینده مردم فلاورجان  اضافه کرد: مناطق آزاد که قرار بود به دلیل معافیت های مالیاتی، محلی برای جذب سرمایه های داخلی و خارجی باشد  اکنون، این منطقه به دروازه واردات کالا و حتی قاچاق تبدیل شده است.

وی در رابطه با نتایج حاصل از تشکیل کمیته تحقیق و تفحص مجلس شورای اسلامی از مناطق آزاد،بیان کرد:من در سه دوره اخیر،نماینده مجلس شورای اسلامی بوده ام و در تمام این سه دوره،کمیته تحقیق و تفحص از مناطق آزاد تشکیل شد که متاسفانه بدلیل اینکه این موضوع ،شامل گذر زمان شد راه به جایی نبرده است.

موسوی لارگانی در پایان با ضروری دانستن اجرای نظارت های بیشتر بر فعالیت مناطق آزاد،تصریح کرد:مجلس شورای اسلامی باید راهکار سریعی برای بهبود فعالیت های سازمان مناطق آزاد بی اندیشد.

مناطق آزاد شاهراه واردات قاچاق به کشور است

علی اکبر کریمی عضو کمیسیون مجلس شورای اسلامی در خصوص مناطق آزاد اظهار کرد: نظارت بر مناطق آزاد به درستی صورت نمی‌گیرد ، چرا که مناطق آزاد تجاری و مناطق ویژه اقتصادی حجم فعالیت زیادی دارند.

وی از واردات کالاهایی که بیشتر از طریق کالاهای همراه مسافر صورت می گیرد خبر داد و گفت: یکی از دغدغه های اصلی دراین امر، نظارت بر این مناطق است که موجب شده در کمیسیون اقتصادی، مورد تحقیق و تفحص قرار گیرد.

به گفته این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، هر یک از مناطق آزاد با هدف خاصی تأسیس شده اند، به طور مثال منطقه آزاد کیش صبغه گردشگری ، منطقه آزاد قشم صنعتی و یا چابهار در ترانزیت کالا تأثیرگذار است و سرمایه گذاری ها و رویکرد باید در راستای همین اهداف باشد.

وی واردات کالا از طریق مناطق آزاد را یک معضل دانست و گفت: در مناطق آزاد در طی سال های مختلف، میلیاردها تومان واردات صورت گرفته و عدم نظارت صحیح موجب شده تا این مناطق بهترین مکان برای واردات و قاچاق کالا باشد اگرچه متولیان و مسوولان مناطق آزاد بحث قاچاق را انکار می‌کنند.

کریمی عنوان کرد: دولت لایحه ای را به مجلس در مورد افزایش تعداد مناطق آزاد ارائه داده که شامل 6 منطقه جدید آزاد و 12 منطقه ویژه اقتصادی بود، که در بررسی های این لایحه در مجلس سخت گیرانه عمل شده، بطوری که از دولت خواسته شد تا محدوده دقیق این مناطق مشخص شود.

وی با بیان اینکه مناطق آزاد باید مکمل اقتصاد ملی باشند، یادآورشد: مدیریت واردات یکی از الزامات اقتصاد ملی است و نباید نسبت به این رویداد در مناطق آزاد بی توجه برخورد کرد.

رشد اقتصادی در گرو توجه بیشتر به مناطق آزاد است

محمد حسن نژاد عضو کیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی دراین باره گفت: نگاه به مناطق آزاد باید واقعی باشد و اینکه گفته شود این مناطق عملکرد مناسبی نداشته  و صرفا محلی برای واردات و قاچاق بوده اند، درست نیست.

حسن نژاد با اشاره به ظرفیت مناطق آزاد برای رشد اقتصادی گفت: بسیای از کشورهای همسایه، بازار خوبی برای محصولات و کالاهای ایرانی دارند که در صورت رونق گرفتن تولید در مناطق آزاد و ترانزیت، می توانند در راستای توسعه صادرات تاثیر گذار باشند.

وی با اشاره به اینکه مسئولیت مناطق آزاد باید بر عهده افرادی باشد که نگاه صادرات محور به تولید دارند،تصریح کرد: کمیسیون اقتصادی مجلس به دقت موضوعات مربوط به مناطق آزاد را پیگیری کرده است.