به گزارش پایگاه خبری جهادپرس،پرونده هسته ای ایران طی ماه ها و روزهای گذشته روند پر شتاب تری به خود گرفته است؛ روندی که از از اردیبهشت ماه سال 97 و خروج آمریکا از برجام، سرعت گرفت و اکنون به خاص ترین زمان خود رسیده است.
پس از سال ها رایزنی و رسیدن و توافقی که در زبان عامه مردم به برجام موسوم شد؛ حالا «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی ایران را متهم می کند که در بیان برخی گزارش ها شفاف عمل کرده است: «با نگرانی جدی میگویم که برای بیش از چهار ماه است که ایران به ما اجازه دسترسی به دو مکان را نداده و برای حدود یک سال است که در مباحثات محتوایی جهت شفافسازی سوالات ما مرتبط با مواد هستهای احتمالی و فعالیتهای مرتبط هستهای اعلامنشده مشارکت کرده است»
بلافاصله پس از گزارش مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، مقامات سه کشور اروپایی نیز در بیانیه ای از آنچه «نقض برجام توسط ایران» خواندند، انتقاد کردند.
در بیانیه مشترک سران انگلیس، آلمان و فرانسه آمده بود؛ «به عنوان طرفهای برجام تداوم حمایتمان از این توافق و تعهدمان برای همکاری در جهت حفظ و اجرای کامل آن را یادآور میشویم. ما به شدت از نقض تعهدات هستهای توسط ایران که تبعات جدی و برگشتناپذیر اشاعهای داشته نگران هستیم»
شاید این ادعای گروسی و مقامات سه کشور اروپایی آنهم پس از دو سال رفت و آمدهای بی نتیجه میان ایران و کشورهای اروپایی برای زنده نگه داشتن برجام، برای برخی عجیب به نظر برسد؛ اما مرور روند دو سال گذشته و عملکرد دولت و تیم هسته ای برای حفظ تنها دستاورد پرطمطراق خود یعنی برجام، می تواند دلایل رفتار امروز مدیران آژانس و تروئیکای اروپایی را روشن سازی کند.
برجام بی آمریکا؛ دل بستن به اروپا!
زمزمه های خروج آمریکا از برجام که از روزهای پایانی سال 96 آغاز شده بود در اردیبهشت ماه سال 97 جدی تر شد و در نهایت در روز 18 اردیبهشت ماه همان سال رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد که کشورش رسما از توافق هسته ای با ایران خارج شده است.
بلافاصله پس از خروج آمریکا از برجام، کشورهایی اروپایی ظاهرا تلاش خود را برای نگه داشتن ایران در برجام آغاز کردند؛ تلاش هایی که تیم هسته ای و دولت را امیدوار نگه می داشت که شاید بتوان برجام بدون آمریکا را نیز ادامه داد.
ابزار تمایل دولت به برقراری جدی تر ملاقات ها برای ماندن در برجام از همان ساعات ابتدایی و تماس های مکرر ظریف با مسئول وقت سیاست خارجی اتحادیه اروپا، حکایت از عدم نگاه جدی تیم هسته ای به اقدام سخت در برابر خروج بی منطق آمریکا از برجام داشت.
همین اشتیاق تیم هسته ای برای ادامه برجام بدون آمریکا به عنوان اصلی ترین طرف مشکل ساز در مناسبات بین المللی و هسته ای برای ایران، نگرانی هایی را در داخل و خارج ایجاد کرده بود؛ نگرانیی هایی که این احتمال را تقویت می کرد که اروپایی ها از همین فرصت برای تنگ تر کردن حلقه تحریم ها علیه ایران استفاده کنند.
اروپایی ها اما در ابتدا با لحنی کاملا دلسوزانه و مشفقانه ایران را دعوت به ماندن در برجام می کردند و به صورت دائم از ایجاد سازوکاری برای مبادله کالا و ارز با ایران سخن می گفتند.
در طرف مقابل نیز جلسات مشترک معاونین وزرای خارجه ایران و کشورهای اروپایی، دولت را امیدوار کرده بود که می تواند با توسل به اروپا از منافع برجام استفاده کرد.
در این میان اما هشدار رهبر انقلاب درباره اروپایی ها و وعده های آنها تردید ها را نسبت به صداقت طرف مقابل افزایش داد.
ایشان در سخنرانی خود در خردادماه سال 97 فرمودند: بارها گفته بودیم «به امریکا اعتماد نکنید»، این هم نتیجهاش. درباره مذاکره با سه کشور اروپایی هم میگوییم به اینها هم نباید اعتماد کرد و برای هر قرارداد باید تضمینهای واقعی و عملی بگیرید وگرنه نمیشود به این شکل حرکت را ادامه داد.
طرف اروپایی اما اصرار داشت که می خواهد به صورت عملی برجام را نجات دهد و ادعا می کرد که سازوکار دقیقی را نیز به اجرا خواهد گذاشت؛ سازوکاری که در ادامه به اینستکس (ابزار حمایت از مبادلات تجاری) موسوم شد قرار بود که مراوده تجاری میان ایران و اروپا را تسهیل کند.
اما این سازوکار نیز با کندی طرف های اروپایی و حتی تغییر مسئول این سازوکار، تقریبا هیچ اقدامی را برای زنده نگه داشتن امیدهای دولت جهت رسیدن به خواسته های تجاری اش از برجام، انجام نداد.
و پس از 3 ماه از آغاز روند سازوکار اینستکس تقریبا همه حتی تیم هسته ای نیز متوجه شد که این سازوکار به نتیجه مطلوب نخواهد رسید و در واقع اروپایی ها عزمی برای به نتیجه رسیدن آن ندارند.
گام هایی برای خروج؛ گام هایی که سست برداشته شد
ایران در نهایت در سالگرد خروج آمریکا از برجام اعلام کرد که تعهدات برجامی خود را طی گام های مختلفی کاهش خواهد داد؛ در حالی که تمام دنیا منتظر اعلام جزئیات این خروج بودند، بیانیه شورای عالی امنیت ملی حکایت از آن داشت که گام اول ایران تنها به «عدم رعایت ذخایر آب سنگین و اورانیوم غنی شده» محدود است.
در ادامه بیانیه شورای عالی امنیت ملی تاکید شده بوده در هر زمان که خواستههای ایران تامین شود کشورمان مجدد اجرای تعهدات را از سر خواهد گرفت.
60 روز بعد قرار بود که گام دوم برداشته شود و ایران تعهدات جدی تری را کاهش دهد؛ اما شاید آرام بودن گام اول ایران، آنهم پس از یک سال وعده و وعید طرف مقابل، آنها امیدوار کرده بود که ایران فعلا دست روی مسائل حساسی نظیر خروج از پروتکل الحاقی، عدم همکاری با آژانس و موضوعات مشابه، نخواهد گذاشت.
گام دوم در تیرماه 98 و عبور ایران از غنی سازی 3.67 درصد می توانست به عنوان خبری نگران کننده برای اروپایی ها مطرح شود، اما در این میان زمزمه هایی مبنی بر اینکه ایران از غنی سازی 5 درصد عبور نخواهد کرد و حتی صراحتا از سوی مسئولان سازمان انرژی اتمی نیز اعلام شد که راکتور تهران که نیاز به سوخت 20 درصد دارد نیز تا سال ها سوخت ذخیره دارد!
گام سوم ایران نیز 60 روز بعد در شهریور ماه 98 برداشته شد ایران به سانتریفیوژهای IR6S و زنجیره 20 عددی از سانتریفیوژهای IR6 گاز تزریق کرد.
اروپایی ها اما همچنان در حال بازی با زمان بودند چون احساس می کردند که گام های برداشته شده از سوی دولت ایران و رفتار مذاکره کنندگان در جلسات، حکایت از احتیاج جدی ایران به ماندن در برجام دارد و هنوز می توان ایران را برای رسیدن به خواسته های خود معطل نگه داشت.
در این میان حتی برداشتن گام چهارم هسته ایران و تزریق گاز به 1044 سانتریفیوژ در فردو در آبان ماه سال 98 نیز نه تنها با واکنش مثبت طرف اروپایی برای تسریع در راه اندازی جدی کانال مالی میان ایران و این کشورها منجر نشد، بلکه با انتقاد تند سران اروپایی مواجه شد، تا جایی که وزیر خارجه آلمان این اقدام ایران را «غیرقابل پذیرش» خواند!
برنامه مشترک اروپا، صهیونیست ها و آژانس چیست؟
با توجه به روند مورد اشاره و گزارش جدید آژانس و پشتیبانی سران کشورهای اروپایی از آن، به نظر می رسد که برنامه جدیدی برای مقابله با ایران در جریان است؛ برنامه ای که شاه بیت آن بازدید از برخی مراکز ادعایی در ایران خواهد بود.
ظاهرا قرار است که آژانس مانند آنچه در سال 80 در بر اساس گزارش های منافقین رخ داد، مجددا به گزارش های ضد ایرانی رسیده از صهیونیست ها، اسناد ادعایی جدیدی را علیه ایران ارائه و خواستار پاسخ ایران شود.
در این بین سران کشورهای مقابل می توانند در میان اسناد ادعایی تقاضای بازدید از مناطق مختلف نظامی و حساس در ایران را داشته باشند و نتیجه در واقع همان رویدادی است که سال ها دشمنان ایران به دنبال آن بوده اند.
شاید اگر دولت گام های خروج از برجام را آهسته و سست برنمی داشت امروز با بیانیه های تند از سوی اروپا و ادعاهای جدید از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی روبرو نمی شد؛ این یعنی تداوم اشتباه دولت در اعتماد مطلق به برجام!
انتهای پیام/
دیدگاه شما