به گزارش پایگاه خبری جهادپرس،12 فروردین ماه سال جاری بود که به دلیل عملیات خرابکارانه از سوی پ.ک.ک در خاک ترکیه عملیات صادرات گاز ایران به این کشور متوقف شد و تاکنون نیز ترکیه هیچ اقدامی برای تعمیر این خط لوله انجام نداده است.

پیشتر خبرنگار راه دانا از کارشناسان انرژی پیگیری کرده بود که تا چه مدتی می توان این تاخیر در صادرات ادامه پیدا کند و آیا ایران نمی‌تواند از ترکیه به خاطر طولانی شدن روند تعمیر شکایت کند که مسئولان گفته بودند اگر ترکیه اعلام کند آنچه اتفاق افتاده است شامل شرایط فورس ماژور شود ایران نمی‌تواند شکایتی از این بابت داشته باشد اما اگر اثبات شود که ترکیه از قصد این تعمیرات را طولانی کرده است ایران می تواند براساس بند یا گاز ببر یا پولش را بپرداز از ترکیه شکایت کند.

اکنون پس از گذشت دو ماه از این ماجرا مهدی جمشیدی‌دانا مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران اعلام کرده است پس از اتفاقی که در خاک ترکیه رخ داد این کشور شرایط فورس ماژور اعلام کرد یعنی در شرایطی قرار دارد که از اختیار خود خارج است. اما به محض اینکه این کشور اعلام وضع فورس‌ماژور کرد، ما در چند مرحله نامه نوشتیم و درخواست بازدید کردیم، زیرا نمی‌توانیم قبول کنیم این شرایط فورس‌ماژور است.

وی تصریح کرد: با این حال باز هم به دلیل شیوع ویروس کرونا، اعلام کردند اگر نمایندگانی از ایران بخواهند برای بازدید به ترکیه بیایند باید دو هفته در قرنطینه بمانند، بنابراین ما بازرس شخص ثالثی را که ترکی هم بلد بود و در این کشور اقامت داشت معرفی کردیم که بازدید کرد و گزارش خود را برای ما فرستاد.

این مقام مسئول با اشاره به گزارش بازدید از خط لوله آسیب‌دیده در ترکیه اظهار کرد: بر اساس آن گزارش ایران کتباً به ترکیه اعلام کرد شرایط فورس‌ماژور را قبول نمی‌کند و طی چند مکاتبه اعلام شد ایران آماده است در مدت هشت روز این خط لوله را با امکاناتی که دارد تعمیر کند، اما طرف ترکیه استقبالی از این موضوع نکرد که از نظر ما این عدم استقبال طبیعی است، زیرا افزایش دمای هوا و کاهش مصرف انرژی هم مورد توجه است.

مهدی جمشیدی‌دانا گفت: برنامه ترکیه همیشه این است که در نیمه نخست سال میلادی به‌ویژه در سه ماه دوم و سوم (مطابق با ۶ ماه نخست سال شمسی) برداشت گاز خود را به دلیل آغاز فصل گرما کم می‌کند. این کاری است که این کشور سال‌هاست انجام می‌دهد. با این حال ترکیه طوری دریافت خود را کم کرده است که شامل جریمه نشود، زیرا طبق قرارداد اگر ترکیه از حداقل سالانه گاز کمتری دریافت کند شامل جریمه یا قانون take or pay می‌شود. به این معنا که حتی اگر مقدار معین‌شده را دریافت نکند باید هزینه آن را بپردازد.

این گزارش حاکی است  براساس قراردادی که حدود 20 سال پیش بین ایران و ترکیه منعقد شده است ایران باید سالانه 10 میلیارد متر مکعب یعنی چیزی حدود روزانه 25 میلیون متر مکعب گاز به ترکیه صادر کند و اگر ترکیه نتواند در سال این میزان گاز را وارد کند باید به ایران جریمه پرداخت کند و از سوی دیگر اگر ایران نتواند این حجم گاز را تامین کند نیز باید به طرف ترکیه جریمه دهد که سال 95 بر سر این موضوع از سوی ترک ها شکایتی مطرح شد که در نهایت ادعای ترکیه مبنی بر این که ایران منبع مطمئن تامین گاز نیست رد شد و در نهایت ایران تنها به دلیل گران فروشی گاز جریمه شد.

حال کارشناسان انرژی معتقدند ترکیه می تواند تا هر زمانی که بخواهد تعمیر این خط لوله را طولانی کند اما در نهایت اگر نتواند از ایران به میزان 10 میلیارد متر مکعب گاز برداشت کند باید جریمه آن را به ایران پرداخت کند.

این گزارش اضافه می کند اخیرا برخی از منابع خبری اعلام کرده بودند آنچه که در خاک ترکیه در 12 فروردین ماه سال جاری رخ داد با حمایت آمریکا و چراغ سبزی بود که از سوی ترکیه نشان داده شده بود تا ترکیه بتواند در ازای عدم واردات گاز از ایران گاز ارزان از آمریکا وارد کند که براساس اطلاعات منتشر شده در گمرکات ترکیه هم اکنون بخشی از گاز ترکیه از طریق آمریکا تامین می‌شود.

انتهای پیام